Cập nhật lần cuối vào 12/04/2024 bởi KTS. Nguyễn Quốc Tuấn

Bậc cầu thang cao bao nhiêu là hợp lý?

Bậc cầu thang cao bao nhiêu là hợp lý thì thiết kế của cầu thang đóng một vai trò quan trọng trong phong thủy và thẩm mĩ của căn nhà. Tùy mức giá xây dựng nhà khác nhau sẽ có thiết kế và cấu trúc cầu thang phù hợp với ý tưởng thiết kế ngôi nhà của bạn. Vậy khi thiết kế cầu thang cần quan tâm đến những thông số nào?

Tiêu chuẩn kích thước cầu thang trong xây dựng

Cầu thang chỉ thực sự đạt chuẩn khi được tính toán kỹ càng về các thông số thiết kế, trong đó có:

Chiều cao cầu thang

Chiều cao cầu thang đạt chuẩn rơi vào khoảng từ 3 đến 4m; có sự tuỳ biến dựa trên độ cao sàn nhà. Ở đây, độ cao sàn nhà được tính từ dưới mặt sàn tầng dưới lên mặt sàn của tầng trên. Theo luật xây dựng Việt Nam, độ cao sàn tối đa hiện nay là 3,4m.

Cũng theo phong thuỷ, một cầu thang có độ cao tương ứng như trên nên được thiết kế với 25 bậc là hợp lý.

Chiều rộng của cầu thang

Chiều rộng cầu thang là chỉ số quan trọng giúp tạo ra sự cân bằng cho ngôi nhà cũng như tạo điều kiện cho di chuyển đồ đạc. Theo tính toán, cầu thang gác xép hay cầu thang nhà ống nên có độ rộng khoảng 60 cm là hợp lý. Riêng với cầu thang của các công trình dân dụng chiều rộng nên ở ngưỡng từ 90cm để tạo sự an toàn và thuận tiện hơn cho di chuyển.

Độ dốc cầu thang

Một thông số quan trọng khác của kích thước cầu thang chính là độ dốc. Ở đây chính là số đo góc nghiêng của mặt sàn với đường cầu thang đi xuống. Vì là thông số quan trọng, tác động lớn đến mức độ an toàn trong di chuyển nên khi thiết kế, cần phải tính toán thật kỹ vấn đề này. Theo nhiều chuyên gia xây dựng, độ dốc hợp lý đối với nhà ở dân dụng là từ 18 đến 45 độ, hợp lý nhất là từ khoáng 33 đến 36 độ. Trường hợp bạn dự định xây cầu thang xoắn ốc, độ dốc phù hợp sẽ là 45 độ.

Chiều rộng bậc thang

Chiều rộng bậc thang cũng là số đo được đặc biệt quan tâm khi thiết kế cầu thang. Thông thường độ rộng bậc cầu thang sẽ rơi từ 25 đến 30 cm. Lưu ý không nên để độ rộng vượt quá 30 cm vì có thể làm mất đi tính cân đối, gia tăng độ dốc và khiến việc di chuyển gặp trở ngại. Đặc biệt đối với nhóm người già và trẻ nhỏ.

Chiều cao bậc thang

Chiều cao bậc thang là nhân tố chủ chốt trong bảng thông số kích thước cầu thang, quyết định lớn đến độ dốc và tính cân bằng của tổng thể thiết kế. Theo tính toán, chiều cao lý tưởng cho một bậc cầu thang là từ 15 đến 18 cm. Không nên làm cao hơn con số 18cm vì tạo độ dốc lớn, nguy hiểm đối với nhóm người già, trẻ nhỏ.

Chiều cao của lan can cầu thang và tay vịn

Chiều cao lan can cầu thang được tính từ mặt bậc thang lên tới mặt trên của tay vịn. Thông số này có thể tùy biến linh hoạt dựa trên thiết kế cầu thang bạn chọn, phong cách thiết kế của ngôi nhà,… Tuy vậy, lý tưởng nhất vẫn nên ở trong khoảng  0,9 – 1,1 m sẽ vừa với tầm tay người hơn.

Kích thước gờ mặt bậc cầu thang

Dù chỉ là một chi tiết nhỏ song tuyệt đối bạn không thể bỏ qua thông số này, ở đây chính là gờ cầu thang. Phần này có tác dụng ngăn nước đọng lại bề mặt mỗi bậc thang, tạo sự thanh thoát cho thiết tổng thể. Theo các kiến trúc sư, chuyên gia xây dựng phần gờ này nên nhô ra khoảng 2 cm.

Chiếu nghỉ cầu thang

Chiếu nghỉ cầu thang là một “khoảng lặng” trong thiết kế cầu thang, được dùng với mục đích nghỉ ngơi lấy lại sức trong trường hợp cầu thang quá dài. Trong xây dựng cứ 11 bậc thang người ta sẽ thiết kế một chiếu nghỉ đan xen. Theo đó, độ rộng tối thiểu của chiếu nghỉ thường được xác định bằng độ rộng của một vế thang (tương đương 90 cm).

Kích thước chuẩn các loại cầu thang phổ biến hiện nay

Để có thể xác định chính xác kích thước cầu thang chuẩn, bạn có thể tham khảo thông số cho từng mẫu cầu thang được gợi ý dưới đây:

Kích thước cầu thang xoắn ốc bằng sắt

Đối với mẫu cầu thang xoắn ốc bằng sắt, khi thiết kế cần đáp ứng một số tiêu chuẩn tương tự như mẫu cầu thang truyền thống để được đảm bảo chắc chắn về độ an toàn. Trong đó độ cao bậc thang nên từ 15 – 18 cm; độ cao lan can không dưới 90 cm. Tuy nhiên, với độ rộng bậc thang, mẫu cầu thang xoắn thường có độ rộng lớn hơn, thường là 80cm để đảm bảo tính thẩm mỹ.

Kích thước cầu thang nhà ống

Nhà ống nên sử dụng mẫu cầu thang truyền thống với các chỉ số tiêu chuẩn. Cụ thể, với mẫu cầu thang nhà ống chủ nhà nên xây dựng độ rộng trung bình cầu thang từ 75 – 120 cm; chiều cao từ 16 – 19 cm. Riêng với bậc thang, độ rộng trung bình nên dao động từ 24 – 27cm là hợp lý.

Kích thước cầu thang xoắn

Tương tự như cầu thang xoắn ốc bằng sắt, cầu thang xoắn nói chung có những yêu cầu nhất định về kích thước cầu thang. Ở đây cần đảm bảo những thông số sau: chiều dài các bậc thang không quá 80 cm; bước giữa lớn nhất không vượt quá ngưỡng 25cm; điểm rộng nhất không vượt quá 40 cm. Chiều cao bậc của cầu thang xoắn ốc có thể điều chỉnh cao hơn kích thước tiêu chuẩn, thông thường rơi vào khoảng từ 16 – 18 cm. Ngoài ra, kích thước của từng bậc cũng nên được lưu tâm. Các bậc cầu thang xoắn ốc nên có độ cao từ 25 – 39 cm, các cạnh không vượt quá 35cm.

Kích thước cầu thang chữ U

Đối với cầu thang chữ U, chiều cao trung bình rơi vào khoảng 3,5 m; mỗi bậc có thể cao từ 15 – 18 m; số bậc thang nên là các số 17, 21.25. Về lan can và tay vịn, thông thường kích thước cần đảm bảo là từ 0,9 – 1,1 m; độ rộng giữa hai thanh chắn lan can song song không quá 20cm để đảm bảo an toàn.

Với chiều rộng cầu thang và chiều rộng bậc thang, mẫu cầu thang chữ U vẫn nên tuân thủ quy chuẩn chung đặt ra cho tất cả các mẫu cầu thang. Trong đó, độ rộng cầu thang nên là 90 cm trở lên, nếu ngôi nhà quá hẹp có thể điều chỉnh đôi chút nhưng không nhiều. Về độ rộng bậc cầu thang nên ở trong khoáng 25 – 30 cm. Chiếu nghỉ nên được bố trí giữa hai cầu thang song song, bẻ góc 180 độ. Độ rộng chiếu nghỉ từ 60 – 80 cm, và nên đan xen 1 chiếu nghỉ sau mỗi 10 hoặc 12 bậc.

Kích thước cầu thang nhà ống 5m

Nhà ống 5m nên được xây dựng với cầu thang ở kích thước tiêu chuẩn: chiều cao từ 3,4 – 3,6 m; độ cao bậc thang 15 – 18cm; chiều rộng bậc thang từ 25 – 30 cm; chiều rộng thân thang trong khoảng từ 60 đến 90 cm; gờ mặt bậc thang là 2 cm; chiều cao tay vịn nên từ 0,9 – 1,1 m.

Kích thước cầu thang chữ L

Tương tự như các mẫu cầu thang thông dụng truyền thống, cầu thang chữ L cũng có các kích thước tiêu chuẩn bao gồm: độ cao trung bình 3,5 m; độ cao bậc tối thiểu 18cm, tối đa 18cm; chiều rộng bậc nằm trong khoảng từ 25 đến 30 cm. Độ rộng thân thang nên ở mức tối thiểu là 60cm để đảm bảo an toàn. Chiều cao tay vịn lên từ 0,9 đến 1,1 m. Đặc biệt lưu ý để gờ mặt bậc thang khoảng 2cm để ngăn nước đọng lại.

Kích thước cầu thang gác lửng

Cầu thang gác lửng về cơ bản có thiết kế khá đặc thù do đó kích thước cầu thang loại này cũng có những yêu cầu về thông số riêng biệt: chiều rộng thang lửng nên là 0,8 m; 12 m hoặc 1,5 m. Độ cao mỗi bậc cầu thang gác lửng nên dao động từ 15 đến 18 cm. Độ dốc cầu thang gác lửng được tính theo công thức 2h + b = 60 cm (trong đó h là chiều cao bậc thang, b là chiều rộng bậc thang): Về chiều cao tay vịn, cầu thang gác lửng yêu cầu độ cao tối thiểu là 80cm, lý tưởng là từ 0,9 đến 1 m.

Kích thước cầu thang bộ

Đối với cầu thang bộ, chiều cao trung bình rơi vào khoảng từ 3,6 đến 3,9m, số bậc phong thuỷ là 21 hoặc 25. Độ dốc cầu thang lý tưởng từ 33 đến 36 độ, độ rộng cầu thang là 60 – 90 cm.Chiều rộng bậc thang nên dao động từ 25 – 30 cm. Chiếu nghỉ nên được thiết kế sau 11 bậc thang và có độ rộng từ 60 – 80 cm. Độ cao lý tưởng của bậc thang bộ là 15 – 18 cm. Chiều cao tay vịn từ 0,9 – 1,1 m.

Kích thước cầu thang 2 chiếu nghỉ

Về cơ bản, kích thước cầu thang hai chiếu nghỉ không có sự khác biệt so với quy chuẩn của cầu thang bộ hay cầu thang chữ U, chữ L và bạn hoàn toàn có thể áp dụng kích thước cầu thang tiêu chuẩn để thiết kế nền mẫu cầu thang 2 chiếu nghỉ.  Điểm cần lưu ý duy nhất ở đây chính là khoảng cách giữa hai chiếu nghỉ cần tính toán sao cho hợp lý. Khoảng cách thường được xác định dựa trên các nhân tố như: đặc thù kiến trúc nhà ở, đặc điểm các thành viên trong gia đình (có người già, trẻ em hay không,..), tử vi và phong thuỷ của chủ nhân ngôi nhà như thế nào, hợp số bao nhiêu,…

Đây là các thông số kỹ thuật bạn cần nắm rõ để đảm bảo an toàn và đem lại thẩm mỹ cho ngôi nhà.  Bạn còn chần chừ gì khi không lựa chọn cầu thang kính cho ngôi nhà của bạn, vừa tạo được điểm nhấn, vừa giúp mở rộng không gian cho ngôi nhà.