Cập nhật lần cuối vào 10/04/2024 bởi KTS. Nguyễn Quốc Tuấn
Lanh tô là gì? Phân loại và ứng dụng của lanh tô trong xây dựng
Lanh tô là gì? Nếu làm việc trong ngành xây dựng thì chắc hẳn bạn sẽ không còn xa lạ gì với khái niệm lanh tô. Tuy nhiên, nếu không làm các công việc liên quan hoặc chưa tìm hiểu thì bạn sẽ không biết được lanh tô là gì? Tại bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra tổng hợp tất cả các thông tin xoay quanh chi tiết kiến trúc này.
Nội dung bài viết
Lanh tô là gì?
Hiện nay chưa có một khái niệm chính xác về lanh tô. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm xây dựng được đúc kết thì có thể hiểu lanh tô là một dầm (xà ngang) được đặt ngang qua các khe hở làm cửa đi, cửa sổ… trong các công trình để chống đỡ phần tải trọng từ kết cấu bên trên.
Chiều rộng của lanh tô bằng chiều rộng của tường và các đầu của nó được xây âm vào tường. Tùy thuộc vào khẩu độ, tải trọng, vị trí xây dựng mà lanh tô có thể làm từ các vật liệu khác nhau. Đồng thời nó có thể chịu được tác dụng của lực hoặc không chịu được.
Lanh tô tiếng anh là gì?
Lanh tô trong tiếng anh là “lintel” – “a long piece of stone or wood at the top of a door or window frame that supports the wall above”. Dịch nghĩa là: “một tấm đá hoặc gỗ dài ở bên trên cửa ra vào hoặc khung cửa sổ hỗ trợ bức tường phía trên”.
Dù trong tiếng Anh hay tiếng Việt thì “lanh tô là gì” cũng đã được giải thích rất chi tiết và rõ ràng. Tiếp đếm sẽ là các thông tin liên quan đến việc phân loại lanh tô.
Phân loại lanh tô theo chất liệu thi công
Xét theo chất liệu thi công thì lanh-tô được phân chia thành các loại gồm:
– Lanh tô gỗ
– Lanh tô đá
– Lanh tô gạch
– Lanh tô gạch cốt thép
– Lanh tô thép
– Lanh tô bê tông cốt thép
Mỗi loại lanh tô sẽ có cấu tạo và ưu, nhược điểm khác nhau. Dưới đây sẽ là phân tích chi tiết từng loại.
Lanh tô gỗ
Từ thời kì đầu tiên của xây dựng, gỗ là vật liệu xây dựng được sử dụng phổ biến nhất. Gỗ được sử dụng là loại gỗ tốt, 2 đầu quét hắc tín và chôn sâu vào tường. Ngày ngay chúng đã được thay thế bằng các vật liệu hiện đại và kỹ thuật tiên tiến hơn. Giá gỗ loại tốt cũng không hề rẻ mà độ bề thấp lại dễ bị cháy.
Tuy nhiên, lanh tô gỗ vẫn được sử dụng tại một số vùng miền núi, những nơi sẵn tài nguyên rừng hoặc giá thành gỗ rẻ để thực hiện xây dựng một số công trình nhà tạm, nhà có niên hạn sử dụng thấp. Để gia cố thêm độ chắc chắn thì loại lanh tô này có thể được tăng cường các tấm thép mỏng ở phía trên và dưới được gọi là các tấm lót có rãnh.
Lanh tô đá
Loại này phổ biến ở những khu vực có nhiều đá. Độ dày cửa chúng là yếu tố then chốt quyết định đến thiết kế của lanh tô. Thông thường là 1 tấm đá liền khối có độ dày tối thiểu là 15cm và có thể bắc qua nhịp dài đến 2m. Đá tuy có khả năng chịu lực, chịu nén tốt nhưng khả năng chịu kéo lại khá yếu. Do đó cần thật cẩn trọng trong việc sử dụng lanh tô đá.
Lanh tô gạch
Chúng được sử dụng khi độ mở của khoảng trống nhỏ hơn 1m và chịu lực nén là chủ yếu. Độ dày của lanh tô sẽ thay đổi trong khoảng từ 10 – 20 cm tùy thuộc vào nhịp và cách xây dựng. Độ bền được đảm bảo và ít tốn cốt thép nhưng thi công lại khá phức tạp, lượng gỗ và cốt pha hỗ trợ dùng nhiều. Ngoài ra, loại hình này còn dễ bị phá hỏng khi nhà lún không đều.
Lanh tô gạch được chia thành 3 loại: xây thẳng, xây kiểu cuốn vành lược và xây kiểu bán nguyệt.
– Xây thẳng: là cách xây nghiêng. Viên gạch ở giữa xây thẳng đứng còn 2 bên sẽ nghiêng về 2 phía, mạch nữa song song.
– Xây kiểu cuốn vành lược: thích hợp cho cửa có độ rộng từ 1,5 – 1,8m. Độ cao cuốn sẽ ở trong khoảng từ 1/2 đến 2 hàng gạch.
– Xây kiểu bán nguyệt: là kiểu khó nhất và yêu cầu kĩ thuật cao nhất. Bởi gạch sẽ cuốn theo dạng nửa hình tròn.
Lanh tô gạch cốt thép
Được xây giống như kiểu xây gạch thông dụng nhưng bắt buộc ở phía dưới lanh tô phải có thanh thép tròn D=6mm hoặc thép bản 20x1mm. Đầu thép sẽ đặt sâu vào bên trong tường ít nhất là từ 1 – 1,5 viên gạch. Khi hoàn thiện sẽ dùng vữa xi măng cát để phủ bên ngoài. Lớp vữa này sẽ có mác trên 50 và dày từ 2-3 cm.
Lanh tô gạch cốt thép chỉ áp dụng cho những khoảng trống có độ rộng nhỏ hơn 2m, kết cấu không chịu ảnh hưởng của lực chất động. Cho nên loại lanh tô này thường ko chịu lực hoặc chịu tải trọng rất nhỏ. Khi tải trọng lớn hoặc khoảng trống lớn hơn 2m thì phải nghiên cữu kĩ và tính toán hợp lý để đưa ra biện pháp thi công phù hợp.
Lanh tô thép
Thường được sử dụng khi kết cấu yêu cầu tải trọng lớn và khoảng hở rộng. Loại thép sử dụng sẽ là thép hình và lấy chiều rộng bằng chiều dày của tường. Chiều cao sẽ lấy từ 1 – 3 hàng gạch xây. Chiều dài được chôn sâu vào tường tối thiểu sẽ là 1/15 chiều dài của khoảng trống cửa.
Lanh tô thép có một số ưu điểm nổi bật như:
– Độ đa dạng với nhiều hình dáng khác nhau
– Trọng lượng nhẹ
– Vượt được khẩu độ lớn
– Thi công sửa chữa đơn giản
Lanh tô bê tông cốt thép
Kết cấu bê tông cốt thép chắc chắn không còn xa lại với bất kì ai. Đối với lanh tô thì được chia thành 2 loại là:
– Bê tông đổ tại chỗ
Thường áp dụng cho trường hợp cửa sổ và cửa đi có độ cao bằng nhau và lại nằm cạnh nhau thì người ta có thể đổ chung 1 lanh tô hoặc đổ bê tông thành giằng tường. Kiểu này sẽ giúp tăng sự ổn định và vững chắc cho kết cấu của ngôi nhà. Đồng thời tránh được trường hợp tường bọ nứt, đổ do tình tạng lún không đều.
Trường hợp khác là khi sử dụng kết hợp lanh tô và ô văng làm 1 thì việc đổ bê tông tại chỗ là cách tiết kiệm khối lượng công việc trong khi thi công rất hiệu quả.
– Bê tông đúc sẵn
Được tính toán và đúc sẵn phía ở bên ngoài sau đó mới đưa lên khoảng trống của tường để làm lanh tô. Độ rộng của lanh tô loại này sẽ vẫn bằng độ rộng tường xây, độ cao có thể bằng 1 hoặc 2 hàng gạch xây (hiếm kho bằng 3 hàng gạch). Độ dài được cân đối sẽ gác vào 2 bên mỗi bên từ 20 – 60 cm tùy vào độ rộng của khoảng trồng và kết cấu bên trên.
Tổng kết về lanh tô là gì
Dựa vào những kiến thức trong ngành chúng tôi đã tổng hợp và phân tích tất cả những thông tin liên quan để giúp bạn hiểu thêm “lanh tô là gì”. Đây là một chi tiết kiến trúc quan trọng mà bất kì ai xây nhà cũng nên tìm hiểu và nắm rõ. Để tham khảo thêm những bài tư vấn khác của chúng tôi, bạn có thể truy cập vào các thự mục ở phía dưới của trang.
Nếu có nhu cầu về tư vấn, thiết kế kiến trúc, xây dựng nhà ở thì quý khách hàng hãy liên hệ với Hotline Kiến Tạo Việt đê nhận được hỗ trợ và đơn giá ưu đãi nhất.
